Witam!
Znalazłem to kiedyś w powojennej niemieckiej książce do chemii i wraz z kolegą przetłumaczyłem (nie znam niemieckiego )
Przeprowadzałem sam, całkiem miłe doświadczenie.

Poniższa preparatyka opisuje otrzymywanie metylenocytrynianu sześciometylenoczteroaminy (kocham starą nomenklaturę ), które ma nam dać podstawowe pojęcie na temat syntezy leków. Oczywiście z powodu zanieczyszczeń występujących nawet w odczynnikach cz.d.a. nie wolno nam używać otrzymanego preparatu na ludziach!
Całość artykułu opisuje tą trójetapową, ciekawą, syntezę którą podzielimy sobie na:
1) otrzymywanie sześciometylenoczteroaminy (urotropiny)
2) otrzymywanie kwas metylenocytrynowego
3) kondensacja kwasu metylenocytrynowego z sześciometylenoczteroaminą.
Substancją aktywną leku jest formaldehyd, który jednak ze względu na toksyczność, stan skupienia i właściwość ścinania białek nie może być aplikowany bezpośrednio, więc zostaje „zamknięty” w cząsteczce urotropiny. Ta z kolei nie może być stosowana bezpośrednio ze względu na łatwość rozkładu w agresywnych warunkach ludzkiego układu pokarmowego. Natomiast w formie skondensowanej z kwasem metylenocytrynowym może być podana doustnie, po czym po wędrówce przez układ pokarmowy, pod wpływem znajdujących się tam enzymów ulega rozkładowi z wydzieleniem amoniaku, formaldehydu i kwasu metylenocytrynowego. Aldehyd mrówkowy działa leczniczo, natomiast kwas metylenocytrynowy wyjaławia miejsce działania leku z bakterii. Lekarstwo to było stosowane przeciwko chorobom nerek i układu moczowego, obecnie zostało wyparte przez skuteczniejsze środki. A więc do dzieła!
1) Synteza sześciometylenoczteroaminy
Do kolbki stożkowej o poj. 100cm3 wlewamy 12,5cm3 formaliny i oziębiamy na łaźni lodowej. Małymi porcjami dodajemy 15cm3 amoniaku. Zamykamy gumowym korkiem i trzymamy w mieszaninie oziębiającej przez 2 godz. Po upływie tego czasu dodajemy jeszcze 12,5cm3 amoniaku i odstawiamy na 24 godz. Ostrożnie odparowujemy wodę, przenosimy do suchej kolbki stożkowej i dodajemy 60cm3 gorącego rektyfikatu (alkoholu etylowego 95%), ogrzewając na łaźni wodnej. Do r-ru dodajemy 1g węgla aktywnego i sączymy pod próżnią (nie na lejku Schotta, bo nigdy nie wydostaniemy węgla z porów płytki sączącej!). Powoli ostudzamy w celu otrzymania jak największych kryształów (im większe kryształy tym wyższa czystość). Otrzymujemy 5-6g czystej sześciometylenoczteroaminy

2) Synteza kwasu metylenocytrynowego
W parowniczce umieszczonej na łaźni wodnej umieszczamy 25g czystego kwasu cytrynowego, 10cm3 formaliny i 10cm3 stężonego kwasu solnego. Mieszaninę ogrzewamy do temp. 80-85*C, nie przekraczając górnej granicy i jednocześnie mieszając. Po 30 min. Ogrzewania powinny się wytworzyć kryształki. Od tego momentu ogrzewamy jeszcze 15 min, po czym ostudzamy w mieszaninie oziębiającej. Odsączamy na lejku Schotta surowe kryształy kwasu metylenocytrynowego, które następnie ważymy. Rozpuszczamy je w półtorakrotnej masie gorącej wody destylowanej. Dodajemy nieco węgla aktywnego i sączymy pod próżnią na gorąco. Studzimy możliwie najwolniej (najlepiej w termosie, żeby trwało kilka godzin) pod koniec na łaźni lodowej. Czysty kwas metylenocytrynowy wydziela się w postaci białych kryształków, które sączymy pod próżnią i suszymy w eksykatorze.

3) Kondensacja kwasu metylenocytrynowego z sześciometylenoczteroaminą
W zlewce o poj. 100cm3 rozpuszczamy 5g kwasu metylenocytrynowego w 20cm3 alkoholu etylowego. W drugiej zlewce rozpuszczamy 3,5g sześciometylenoczteroaminy w 30cm3 alkoholu etylowego. Obydwie zlewki ogrzewamy do temp. 80*C, aż do rozpuszczenia substancji, po czym łączymy oba r-ry. Wytworzony osad sączymy pod próżnią i przemywamy czystym alkoholem etylowym.

Ta książka w polskim tłumaczeniu miała tytuł taki, jak twój podpis - "Z chemią za pan brat". Były co najmniej dwa wydania; ja mam starsze - pełno tam propagandowych "kwiatków", ale czyta się miło.

Kurczę,a mi się wydawało że "z chemią za pan brat" to książka Sękowskiego, no cóż skleroza Gdzieśw pamięci utkwiła mi ta fraza to dałem na podpis
Ja miałem stare wydanie niemieckie i cały czas, w co drugim zdaniu było tam chwalone jak to dobrze rozwija się gospodarka w krajach scjalistycznych, Polsce, ZSRR, NRD etc. Żebyśmy wtedy wiedzieli że jest tłumaczenie ! No cóż, ale synteza całkiem ciekawa