Wapnia Acetylenek, CaC2, Karbid
<center>
Karbid
Wapnia acetylenek, Wapnia węglik, Wapnia dwuwęglik, Wapnia diweglik, Wapnia karbid
CaC<sub>2</sub>, Ca<sup>2+</sup>C<sub>2</sub><sup>2-</sup>
</center>
-
Postać: ciało stałe, twarde bryły
-
Kolor: szaro-brunatny, szary, połyskująco brązowy
-
Zapach: słaby zapach nieco zbliżony do czosnku
-
Gęstość: 2,22 g/cm<sup>3</sup> w 25*C
-
Rozpuszczalność w wodzie: nierozpuszczalny, gwałtownie z nią reaguje sycząc i wydzielając pęcherzyki acetylenu.
-
Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: brak danych
-
Temperatura topnienia: 2300 *C
-
Temperatura wrzenia: brak danych
-
Temperatura rozkładu: brak danych
-
Palność: niepalny
-
Toksyczność: nietoksyczny
-
Higroskopijność: higroskopijny,
-
Przechowywanie: Szczelne opakowania, bez dostępu wilgoci
Własne spostrzeżenia: Karbid służy do otrzymywania acetylenu na skalę zarówno przemysłową jak i laboratoryjną. Karbid można kupić po niskiej cenie w hurtowniach chemicznych, jego cena to około 5 zł/kg.
Techniczny karbid jest zanieczyszczony węglem (często w postaci czarnych, łatwo kruszących się grudek, które z wodą nie reagują), tlenkiem wapnia oraz fosforkiem wapnia (Ca<sub>3</sub>P<sub>2</sub>) który w kontakcie z wodą wydziela fosforowodór o czosnkowym zapachu (to właśnie on nadaje karbidowi ten charakterystyczny zapach).
Karbid na powietrzu pokrywa sie warstwą wodorotlenku wapnia pod wpływem wilgoci z powietrza, oraz bardzo powoli nierozpuszczalnego węglanu wapnia pod wpływem dwutlenku węgla. Jeżeli trzymamy karbid w niedokładnie zamkniętym pojemniku, to po kilku dniach może się okazać, że wszystkie bryły pokryły się warstwą wapna, która moze mieć grubość do 0.5 cm!
Karbid jest bardzo twardy. Żeby go pokruszyć potrzeba naprawdę sporej siły i/lub ciężkiego młotka. Podczas kruszenia rozpryskuje na wszystkie strony, więc lepiej uważać z miejscem, gdzie go kruszymy, bo lepiej, żeby żadna grudka sie nie zapodziała gdzieś po kątach (może wtedy zostać przypadkiem zalana wodą).
Karbid reaguje z wodą, dając acetylen (C<sub>2</sub>H<sub>2</sub>) i wodorotlenek wapnia (Ca(OH)<sub>2</sub>) według równania:
<center>CaC<sub>2</sub> + 2 H<sub>2</sub>O ----> C<sub>2</sub>H<sub>2</sub> + Ca(OH)<sub>2</sub></center> 1 kg czystego karbidu można uzyskać do 349 dm<sup>3</sup> acetylenu.
Karbid można wykorzystywać do tzw. petardy wielokrotnej. Jej działanie polega na wybuchu acetylenu zgromadzonego w metalowej puszce po farbie.
<center>
</center>
1. Wieczko puszki.
2. Karbid zalany wodą.
3. Zapałka (źródło ognia).
4. Puszka.
5. Dziurka (otwór zapłonowy)
Po wrzuceniu do puszki po farbie małego kawałka karbidu (wielkości paznokcia) do puszki, a następnie polaniu go małą ilością wody w puszce zaczyna się wywiązywanie acetylenu. Następnie przykrywamy puszkę wieczkiem, kładziemy poziomo na podłożu, i podtrzymujemy nogą, aby unieruchomić puszkę, a następnie przysuwamy źródło ognia (najlepiej zapałkę, używanie zapalniczki nie jest zbyt wygodne, głównie ze względu na strumień gazów powybuchowych ulatujących przez dziurkę) do uprzednio zrobionej dziurki w dnie puszki. Jest to bezpieczna zabawa, o ile nie przesadzimy z ilością wody i karbidu co wiąże się z szybkością wywiązywania acetylenu. Jeden kawałeczek karbidu wystarczy na minimum 10 strzałów
UWAGA! nigdy nie należy brać dużej ilości karbidu, ani wody na jeden strzał. Nie celujemy puszką w zwierzęta ani w ludzi! Vortal młodego Chemika ani ja nie ponoszę odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikające z niewłaściwego, lub w wyjątkowych przypadkach nawet właściwego stosowania tego przepisu. W każdym razie nawet tata powinien wam powiedzieć że to bezpieczne, więc nie bójcie się, niemniej jednak uważam, ze to wy powinniście uważać.