<center>WODOROTLENEK BARU
Ba(OH)₂


</center>

- Postać: ciało stałe
- Kolor: biały lub bezbarwny
- Zapach: bez zapachu
- Gęstość: 4,5g/cm³ w 20°C
- Rozpuszczalność w wodzie: rozpuszczalność na 100g wody:
1,67g w 0°C
2,48g w 10°C
3,89g w 20°C
5,59g w 30°C
8,22g w 40°C
13,12g w 50°C
20,94g w 60°C
48,71g w 70°C
101,4g w 80°C
iloczyn rozpuszczalności w 25°C: 0,005
- Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: trudno rozpuszczalny w etanolu
- Temperatura topnienia: 408°C
- Temperatura wrzenia: 780°C
- Temperatura rozkładu: ok. 873K (600°C)
- Palność: niepalny
Toksyczność: LD50(doustnie, szczury): 550mg/kg
objawy:
przy wdychaniu: podrażnienia błon śluzowych, kaszel, duszności,
przy spożyciu: wymioty, zawroty głowy, ból, biegunka, oparzenia przełyku i żołądka, ryzyko perforacji przełyku i żołądka,
przy absorpcji: arytmia serca, zaburzenia w centralnym układzie nerwowym, zapaść,
przy kontakcie z oczami: oparzenia, ryzyko utraty wzroku
- Higroskopijność: niehigroskopijny
- Przechowywanie: szczelne opakowania, suche pomieszczenie, temperatura pokojowa (15-25°C)

Własne spostrzeżenia:
Unikać kwasów, disiarczku węgla, metali lekkich. Nie można dopuścić do dostania się do środowiska, gdyż jest trujący dla organizmów wodnych (dla ryb śmiertelna dawka wynosi od 158g/l), uważać aby substancja nie dostała się do ujęć wody pitnej, gleby i ścieków. Wodorotlenek baru jest żrący i toksyczny oraz powoduje korozję. Przy pracy niezbędny jest ubiór ochronny - fartuch, rękawice gumowe i okulary ochronne. Przy kontakcie ze skórą zastosować glikol polietylenowy 400, przy spożyciu podać dużą ilość wody, unikać wymiotów, wezwać lekarza.

Związek ten ma podobne właściwości i zastosowania jak wodorotlenek wapnia. Jest on silną zasadą sprzedawaną w postaci granulek lub w proszku. Najczęściej otrzymuje się go w reakcji tlenku baru (BaO) z wodą lub elektrolitycznie z roztworu chlorku baru (BaCl₂). W pierwszym przypadku należy gotować tlenek z 5-10krotną ilością wody. Można go również otrzymać działając barem na wodę, przez reakcję NaOH (lub KOH) z rozpuszczalną solą baru, np. Ba(NO₃)₂ lub przez reakcję siarczku baru z tlenkiem miedzi (II). W tym celu do wrzącego roztworu siarczku dodajemy powoli sproszkowanego tlenku miedzi tak długo aż próbka przesączu nie da czarnego osadu z octanem ołowiu. Zachodzi reakcja:
BaS + CuO + H₂O = Ba(OH)₂ + CuS
Zamiast CuO można użyć tlenku cynku (ZnO). Wodorotlenek baru krystalizuje w postaci ośmiowodnej (Ba(OH)₂*8H₂O). Ogrzewany na powietrzu w temperaturze ponad 95°C traci wodę do postaci monohydratu, a ogrzewany pod próżnią w temperaturze 100°C traci całkowicie wodę krystalizacyjną i przechodzi w postać bezwodną. Monohydrat ma gęstość 3,74g/cm3, a Ba(OH)2 ośmiowodny topi się w temperaturze 78°C i ma gęstość 2,18g/cm3 w 20°C. Ogrzewany dalej do temperatury około 600°C rozkłada się na BaO i wodę.

Wodorotlenek baru jest używany w chemii analitycznej do miareczkowania słabych kwasów (zwykle organicznych). Jest wolny od zanieczyszczeń w postaci KOH i NaOH. Rozpuszczony nie zawiera węgalnów (BaCO₃ jest nierozpuszczalny). Używany do miareczkowania z takimi wskaźnikami jak fenoloftaleina lub tymoloftaleina nie naraża na błędy spowodowane jonami węglanowymi. Nasycony roztwór Ba(OH)₂ nazywany jest wodą barytową. Woda barytowa oprócz zastosowania przy miareczkowaniu może posłużyć do wykrywania CO₂ i SO₃, z którymi tworzy nierozpuszczalne osady. Ba(OH)₂ ma zastosowanie w syntezie organicznej jako silna zasada, np. do hydrolizy estrów i nitryli oraz do syntezy różnych związków (cyklopentanonu i innych związków organicznych).

Wodorotlenek baru jest także używany w dekontaminacji (unieszkodliwianiu substancji niebezpiecznych), do neutralizowania kwasów i zagrożeń wynikających z ich szkodliwości, w homeopatii, przy produkcji szkła, do zmiękczania wody i otrzymywania soli barowych oraz do produkcji mieszanek żywicznych.

Ba(OH)₂ może posłużyć do zrobienia ciekawego doświadczenia, w którym można uzyskać temperaturę -25°C. W tym celu należy go zmieszać z tiocyjanianem amonu (NH₄SCN). Najlepiej jak zlewkę z mieszaniną położy się na mokrej deseczce. Dno zlewki przymarza wtedy do podłoża. W trakcie doświadczenia zachodzi reakcja:
Ba(OH)₂ + 2NH₄SCN = Ba(SCN)₂ + 2H₂O + 2NH₃
Niska temperatura wynika z tego iż reakcja, która zachodzi jest endotermiczna. Dla jej przyspieszenia można dodać odrobinę wody, ale nie trzeba, ponieważ i tak wśród produktów pojawia się woda.

Wodorotlenek baru pochłania dwutlenek węgla, dlatego stare słoiki z tym odczynnikiem zawierają (szczególnie z wierzchu) BaCO₃. Węglan jednakże również nadaje się do otrzymywania soli, a do analizy można taki odczynnik rozpuścić w wodzie i przesączyć. "Zwietrzony" wodorotlenek można poznać po tym, że węglan jest drobniejszy i bardziej sypki. Na pierwszym zdjęciu widać Ba(OH)₂ bez warstwy zwietrzonej, a na drugim prawdopodobnie widać węglan baru.

Analiza:
3g wodorotlenku baru rozpuszczamy w 100cm³ wody i miareczkujemy 1M HCl wobec fenoloftaleiny. 1cm³ HCl przypada na 157,75mg Ba(OH)₂*8H₂O. Następnie dodajemy oranżu metylowego i miareczkujemy również 1M kwasem solnym. 1cm³ kwasu odpowiada 98,68mg Ba(CO)₃. Wodorotlenek baru może zawierać najwyżej: 0,005% części nierozpuszczalnych w rozcieńczonym HCl, 0,002% Cl^-, 0,0005% S^2-, 0,0005% Fe³⁺, 0,1% wapnia i potasowców, 3% BaCO₃ oraz ślady strontu.

Inne informacje:
- masa molowa:
bezwodny - 171,342g/mol
jednowodny - 189,36g/mol
ośmiowodny - 315,46g/mol
- numer CAS:
bezwodny - 17194-00-2
jednowodny - 22326-55-2
ośmiowodny - 12230-71-6
- numer WE:
ośmiowodny - 241-234-5
- numer ideksowy:
ośmiowodny - 056-002-00-7
- pH: ok. 12,5 - 50g/l H₂O (zawiesina),w 20°C
- ciężar nasypowy: ok. 900-1100kg/m³
- NDS: (w przeliczeniu na bar) 0,5mg/m³
- NDSCh: (w przeliczeniu na bar) 1,5mg/m³
- symbol i oznaczenie zagrożenia produktu: C, żrący
- klasa ADR i grupa pakowania: 8,II
- numer UN: 2923