<center>
Tlen
O<sub>2</sub>
Tlen
Ciekły tlen
</center>
- Postać: gaz
- Kolor: bezbarwny
- Zapach: bezwonny
- Gęstość: 1,429 kg/m<sup>3</sup> / 0,001429 g/cm<sup>3</sup> w 20*C
- Izotopy: <sup>15</sup>O - syntetyczny, stabilny <sup>16</sup>O - naturalny, stabilny, 99,762% <sup>17</sup>O - naturalny, stabilny, 0,038% <sup>18</sup>O - naturalny, stabilny, 0,2%
- Rozpuszczalność w wodzie: (mg/dm<sup>3</sup>) 14,62 w 0*C 9,17 w 20*C
- Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: brak danych
- Temperatura topnienia: -222,8 *C
- Temperatura wrzenia: -182,97 *C
- Temperatura rozkładu: nie dotyczy
- Palność: nie dotyczy - tlen jest używany do podtrzymywania spalania spalania
- Toksyczność: nietoksyczny - oddychanie czystym tlenem przyśpiesza czynności życiowe, co prowadzi do omdlenia; wykazuje toksyczność gdy mamy do czynienia z niższym lub wyższym ciśnieniem parcjalnym
- Higroskopijność: niehigroskopijny
- Przechowywanie: Szczelne pojemniki - ze względu na lotność gazu
Własne spostrzeżenia: Tlen w stanie czystym występuje w postaci cząsteczek:
1.dwuatomowych O<sub>2</sub>
2.trójatomowych - ozonu O<sub>3</sub>
3.czteroatomowych - czerwony tlen O<sub>4</sub> (cząsteczki tlenu O<sub>2</sub> przy ciśnieniu ok. 20 GPa zaczynają przechodzić w czteroatomową odmianę)
Masa atomowa: 15,9994 u
Jest pierwiastkiem niezbędnym do życia każdemu organizmowi tlenowemu. Jednak organizmy mogą do oddychania używać jedynie cząsteczek dwuatomowych. Ozon zaś jest jest toksyczny dla organizmów. W organizmie mogą się one rozkładać na cząsteczkę dwuatomową i wolny rodnik tlenu, który to atakuje DNA i powoduje mutacje. Tlen dwuatomowy służy w procesie glikolizy w celu otrzymania energii.
W postaci ciekłej jest paramagnetykiem i charakteryzuje się niebieską barwą. Mieszanka ciekłego tlenu z substancją palną tworzy MWK Oksylikwity.
Tlen wchodzi w skład wielu ważnych związków chemicznych:
- tlenków,
- nadtlenków,
- kwasów tlenowych,
- zasad,
- związków organicznych.
Tlen został odkryty przez Carla Sheele wcześniej niż przez Josepha Priestley'a jednak praca badawcza Carla Sheele była na prawie 30 lat zapomniana, więc się przyjmuje, że został odkryty przez Josepha Priestley'a w 1774 poprzez ogrzewanie tlenku rtęci (II). Skroplenie tlenu zostało dokonane po raz pierwszy przez profesorów UJ w Krakowie Zygmunta Wróblewskiego (polski chemik) i Karola Olszewskiego (polski fizyk i chemik) 5 kwietnia 1883 roku.
Jest najbardziej powszechnym pierwiastkiem na Ziemi.
Metody otrzymywania:
1. Poprzez podgrzewanie nadmanganianu potasu w temp. pow. 230°C:
2KMnO<sub>4</sub> -> K<sub>2</sub>MnO<sub>4</sub> + MnO<sub>2</sub> + O<sub>2</sub>/\
2. Poprzez ogrzewanie tlenku rtęci(II):
2HgO -> 2Hg + O<sub>2</sub>/\
3. Poprzez rozkład wodnego roztworu nadtlenku wodoru pod wpływem katalizatora, np. dwutlenku manganu:
2H<sub>2</sub>O<sub>2</sub> -> 2H<sub>2</sub>O + O<sub>2</sub>/\[/img]
