Przeczytałem gdzieś, że należy użyć rozcieńczonego HNO3 od 12 do 30%owego. Za źródło parafin wybrałem benzyne ekstrakcyjną, pisało na flaszce, że zawiera węglowodory od C8 do C11 obrabiane wodorem - a więc parafiny!
Więc nalałem do kolby 20% kwas azotowy i nalałem nań benzyne ekstr. i trzymałem tak przez miesiac przemieszając to po pare razy na dzień.
Później zlałem warstwe benzynową i pozostawiłem ją na powietrzu aby benzyna wyparowała, a nielotne nitrozwiązki zostały na dnie. Jednak wygląda, że tam była tylko sama benzyna, a nitrozwiązki, jeżeli już były to, w pomijalnie małej ilości.
Pozdr.

do bezpośredniego nitrowania parafin używa się stężonego kwasu azotowego lub NO2 w temperaturach ok. 400*C

Nawet w takim rozcieńczonym kwasie azotowym niewiele aromatów udaje się nitrować, a co dopiero alkany???

To nawet chyba u Urbanskiego pisało, że przy rozcieńczonym HNO3 ma dominować nitrowanie w łańcuchu bocznym (alkanowym) pierścienia aromatycznego, a przy stężonym kwasie nitrowanie w pierścieniu.
Miało to być spowodowane tym, że nitrowania pierścienia dokonuje jon NO2+ występujący w stężonym kwasie, zaś nitrowanie parafin miał powodować jon NO3- występujący w rozcieńczonym kwasie. Sam tego przecież nie wymyśliłem.
A przy okazji to nie wiesz czy na nitrowanie parafin ma wpływ obecność jakiegoś podstawnika przy atomie węgla, który zamierzamy znitrować np. -CHO, -CO-, -NO2 np w nitrometanie itp.
Pozdr.

Powiedzmy po pierwsze, że wysokotemperaturowe nitrowanie alkanów rozcieńczonym kwasem azotowym zachodzi według mechanizmu rodnikowego i zaczyna się rozpadem kwasu azotowego na rodniki HO i NO2.

Nitrowanie parafin w wysokiej temp to nawet napewno musi odbywać się rozcieńczonym kwasem, a nie stężonym czy nawet tlenkami azotu.
Stężony HNO3 lub NO2 są utleniaczami silniejszymi niż tlen, więc gdyby takich odczynników użyć do nitrowania w temp...400! C to napewno nastąpiłoby spalanie a nie nitrowanie alkanów.
Ale nie wiecie czy są jakieś grupy funkcyjne, które dołączone do atomu węgla sprawią, że do nitrowania parafin można użyć mieszaniny stęż HNO3/H2SO4 w temp 0 - 100C?
Pozdr.

parafiny nitruje się w fazie parowej stężonym HNO3, pod zwiększonym ciśnieniem, w temperaturach do 500*C. Owszem część produktu ulega utlenieniu, na poprawę selektywności oraz katalitycznie działają tlen i halogeny, inicjujące rozpad HNO3 na rodniki. Tym się różnią związki alifatyczne od aromatów, że trudno się je nitruje. Rozcieńczonym azotowym można nitrować np fenole, gdyż grupa OH jest podstawnikiem donorowym.

Czytałem, że reakcja przebiega też w temp. pokojowej, lecz okropnie powoli. Niewiesz, czy jest jakiś katalizator, który ją przyspieszy w temp. pokojowej? Mówiłeś, że w gruncie rzeczy chodzi o rozpad HNO3 na rodniki, więc może dodatek H2O2 do kwasu, lub naświetlanie promieniowaniem UV byłoby katalizatorem w temp pokojowej?
Pozdr.

byćmoże, ale z drugiej strony gdyby to można prowadzić w niskich T to technologia też by się na tym opierała

Cóż, trudno się z tym niezgodzić, gdyby można było szybko i łatwo reakcje przeprowadzić w temp pokojowej to napewno wprowadzono by to w technice.
Wygląda na to, że jednak istnieją jakieś grupy funkcyjne ułatwiające wprowadzanie grypy nitrowej do cząsteczki alkanu. Np. nitroform można znitrować na czteronitrometan za pomocą dymiącego HNO3, widać więc że jeżeli już istnieje grupa nitrowa przy atomie węgla to ułatwia dalsze nitrowanie parafin w przeciwieństwie do węglowodorów aromatycznych, gdzie grupa nitrowa utrudnia nitrowanie.
Pozdr.

w trinitrometanie mamy jeden kwaśny proton, więc można go łatwo zastąpić, tak samo w trifenylometanie też można go łatwo podstawić

A więc o to chodzi - ruchliwy proton. Czyli do nitrowania związków niearomatycznych mieszaniną HNO3/H2SO4 w niewysokiej temp. należałoby wybierać takich "kandydatów" z kwaśnym protonem jak np. środkowy atom węgla w malonianie dwuetylu, cjanowodór itp. oczywiście pod warunkiem, że niedają reakcji ubocznych z kwasem azotowym.
Pozdr.

Nic z tego nie wyjdzie. Mieszanina nitrująca ma właściwości protonujące. Czyli nie można za jej pomocą usunąć "kwaśnego" protonu... To tak, jakby próbować odprotonować np. kwas octowy za pomocą kwasu siarkowego.

Kwas siarkowy w roztworze kwasu octowego nadal zachowuje się jako kwas, choć już nie tak bardzo mocny jak w roztworze wodnym.
Jeżeli do roztworu H2SO4 w CH3COOH dodać dymiący d=1,51 HNO3 to chyba też można uzyskać czteronitrometan, choć tego nie jestem pewien.
Zatem jaki mechanizm może decydować o powstawaniu czteronitrometanu przez działanie HNO3 na bezwodnik octowy?
Pozdr.

ja ten temat odświeżę trochę, ale znalazłem coś takiego: Nitrowanie alkanów C1-C4 przebiega w fazie gazowej, pod nieznacznie zwiększonym ciśnieniem. Stosuje się duży nadmiar węglowodoru oraz krótkotrwałe kontaktowanie reagentów co zapobiega rozkładaniu nitrozwiązków w wysokiej temperaturze. Węglowodory >C5 nitruje się za pomocą NO2 w fazie ciekłej (160-170 *C i 2 -4,5 MPa), >C11 parami HNO3 pod ciśnieniem normalnym w 150-180*C. Podczas nitrowania alkanów w fazie gazowej, oprócz nitropochodnych wyjściowych węglowodorów powstają też związki o krótszych łańcuchach. Ubocznie powstają też związki karbonylowe. podczas nitrowania propanu, prowadzonego najszerzej na skalę przemysłową frakcja nitrowa ma skład taki: CH3NO2 - 25%, C2H5NO2 - 10%, 1-C3H7NO2 - 25% i 2-C3H7NO2 - 40%

no dobra - a prosta reakcja alfa chlorokawsów karboxylowych z NaN02- np. chlorooctowy z NaN02 daje NitroMetan (oczepai się od nitroctowego C02) i wydajność do 40%

To jest substytucja nukleofilowa, a nie reakcja rodnikowa.

a my tu dyskutujemi o nitrowaniu parafin, nie o substutucji, więc tę metodę z kwasu chlorooctowego pomijamy

umiejętnośc czytania ze zrozumieniem textu to chyba pierwszych klas szkoły podstawowej
bo tematem jest: "jak się o3muje nitroparafiny?"

To fakt, ale treść samego postu zasugerowała jednoznacznie reakcję węglowodorów z kwasem azotowym i w tym kierunku się potoczyla dyskusja. Gdyby ją rozwinąć na wszysykie możliwe metody otrzymywania nitroparafin, to reakcja substytucji kwasu chlorooctowego jonem azotynowym, a potem dekarboksylacja pasuje tu jak najbardziej, ale nie wynikało to z kontekstu. Przynajmniej tak mi się wydaje.