Tetraazotan(V) tetrahydroksymetylometanu,C(CH2ONO2)4,Pentryt
<center>
PENTRYT
Tetraazotan(V) tetrahydroksymetylometanu
C(CH<sub>2</sub>ONO<sub>2</sub>)<sub>4</sub>
</center>
-
Postać: ciało stałe
-
Kolor: przezroczysty do białego
-
Zapach: brak zapachu
-
Gęstość: max 1,77 g/cm3 w 20*C
-
Rozpuszczalność w wodzie: praktycznie nierozpuszczalny
-
Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: dobrze rozpuszcza się w acetonie, wrzącym toluenie i nitroglikolu, słabo w zimnym toluenie, eterze, benzenie, etanolu, roztworach acetonu w wodzie
-
Temperatura topnienia: 141,3*C
-
Temperatura wrzenia: 210*C
-
Temperatura rozkładu: brak danych
-
Palność: palny
-
Toksyczność: LD50 (szczur): 100 g/kg, czyli przyjmuje się, że jest nietoksyczny
-
Higroskopijność: niehigroskopijny
-
Przechowywanie: szczelne pojemniki; temperatura pokojowa
Własne spostrzeżenia: PETN jest jednym z najsilniejszych powszechnie używanych materiałów wybuchowych. Znany jest też pod nazwami pentryt, TEN, niperyt oraz tetraazotan pentaerytrytu. Mało wrażliwy na tarcie, ciepło, wyładowania elektrostatyczne, może detonować od silnego uderzenia. Z łatwością detonuje od spłonki, do jego pobudzenia w stanie czystym wystarczy 30 mg HMTD lub 10 mg azydku ołowiu. Prędkość detonacji przy maksymalnej gęstości wynosi 8300-8500 m/s. Wydęcie w bloku Trauzla jest równe 500-520 cm co stanowi ok. 170% siły kwasu pikrynowego.
<br>
W praktyce PETN używa się jako składnik spłonek i detonatorów, rzadziej jako ładunek główny (w tym wypadku znieczula się go dodatkiem 10% wosku lub parafiny). Stanowi on też główny składnik wielu plastycznych matriałów wybuchowych m. in. Semtexu, jako że nawet po znacznej flegmatyzacji nadal łatwo detonuje od spłonki. PETN otrzymuje się w przemyśle przez estryfikację pentaerytrytu dymiącym kwasem azotowym w obniżonej temperaturze, jednak w warunkach amatorskich znacznie większe zastosowanie ma metoda syntezy przez estryfikację za pomocą 65% kwasu azotowego oraz stężonego kwasu siarkowego.
GREG dopisał
Pentryt oprócz zastosowań czysto wojskowych znalazł również swoje miejsce w medycynie pod nazwą Pentaerythritol forte (tabletki). Jako przedstawiciel nitroestrów ma właściwości rozszerzające naczynia krwionośne. Więcej o jego oddziaływaniu na organizm jako leku można znaleźć tu:
http://www.przychodnia.pl/el/leki.php3?lek=1689
Niska toksyczność pentrytu wynika z jego b.słabej rozpuszczalności w wodzie i braku lotności co bardzo ogranicza jego wchłanianie.
W medycynie stosuje się kilka nitroestrów i pomimo że mają podobne działanie to chyba za sprawą szybkości rozkładu (czasu i szybkości działania na organizm) są podawane w różnych postaciach. Ze znanych mi to: nitrocard(nitrogliceryna w kremie), mononit, sorbonit.
<center>
</center>